Tác giả HOÀI QUANG PHƯƠNG
|
Quả hái từ Vườn Bác
Trái bưởi vàng, hái trong Vườn Bác
Người đi xa, nhắc con cháu tặng quà
nhà ngoại giao Cuba nâng lên quả chín
mùi hương thơm chân tình, kỳ lạ, bay xa…
Quả bưởi đi qua nửa vòng trái đất [1]
Chủ tịch Phiđen [2] ngắm quả trên tay
nhìn đau đáu về chân trời Hà Nội
Vườn Hồ Chí Minh hoa trái dâng đầy
Bác Hồ mong muốn trồng cây từ thời tuổi trẻ
bóng mát che loài người, trái chín tặng em thơ
lãnh tụ Cuba trước mênh mông sắc mía
gió chở hương về ngọt cả giấc mơ.
Viện trồng trọt nâng niu món quà, nhân giống quý
cây bưởi lên xanh Vườn bách thảo Cuba
trái ngọt mùa đầu và mãi mãi
quả hái từ Vườn Bác, hạt gieo xa…
2005 - 2018
----------------------------------
[1] Theo ông Hoàng Lương, nguyên thứ trưởng Bộ Ngoại giao VN:
Bộ trưởng Ngoại giao Cuba thăm Vườn Bác (trước 1985), được
người phụ trách tặng một quả bưởi chín, hái từ cây bưởi do Bác Hồ
trồng. Nhà ngoại giao tặng lại Chủ tịch Phiđen. Phiđen tặng Viện
trồng trọt Cuba. Viện nhân giống bưởi quý, trồng tại vườn Bách thảo
Cuba và nhiều nơi khác. Những cây bưởi Hồ Chí Minh ra quả ngọt lành…
[2] Chủ tịch Phiđen từ trần năm 2016.
Nơi gieo xanh…
Hầu như ngày nào ta cũng thấy mặt trời
hạt nắng vẫn cầm trên tay được
hơi ấm tỏa vào nụ cười
Bầu trời trong ta, ánh sao nhiều vô kể
vầng trăng lên cao sáng tỏ
sao ta vẫn nhớ Mặt trời
nhớ tiếc không nguôi!
Mưa rơi dày hạt trở về, ướt ngày tháng mồ côi
mái ngói Nhà Sàn rưng rưng ký ức
cây Bụt Mọc mặc áo nâu sồng, tưởng niệm,
đàn cá đợi Ông Tiên, cạn bóng mặt hồ,
tiếng nghẹn ngào trái tim chuông nhỏ,
ánh đèn vàng nhòa trang sách lặng tờ
chiếc quạt tre mềm ngừng đan sợi gió,
mặt gối đơn, còn trắng một màu hoa…
Bác Hồ đã đi xa
Ánh sáng vẹn nguyên, Người để lại -
toả rạng con đường mỗi dân tộc, mỗi đời người…
Ta xây đắp non sông như Bác hằng mong ước
nơi gieo xanh nỗi thương tiếc Mặt Trời!
Hà Nội, 13/5/2015
Vầng Mặt trời đi xa
Bác Hồ -
vầng Mặt trời đã đi xa
vẫn gần gũi, sáng trong, quen thuộc
Người là Mặt trời trong tâm thức,
và cuộc sống con người
Nhớ ơn Bác,
nhân dân học tập và làm theo Người
như học cách mặt trời tỏa ra ánh sáng
không thể y nguyên, rập khuôn, hình dáng,
mà vận dụng,
khám phá, tìm tòi
Những lớp người kế tiếp, tự do sáng tạo …
từ say mê, trân trọng giá trị muôn đời,
từ đặc trưng, cốt lõi
từ đổi thay về chất thời hiện đại,
nguồn sáng mới ra đời…
Bác muốn ta đặc sắc, thành công hơn Bác
như cách nghĩ của nhân dân:
“Con hơn cha là nhà có phúc”
sáng mãi trong cuộc đời, con người, Đất nước
Mặt trời Hồ Chí Minh.
Đông Hà, 2018
Hãy tìm nhau
Đầu thế kỷ XX, trên Bến cảng Nhà Rồng
Văn Ba giữ trong lòng tiếng trái tim Út Huệ -
“Nếu còn sống trở về, hãy tìm nhau!” [1]
Lời hẹn ước của tình yêu trinh trắng
tiếng người thương theo sóng vỗ con tàu…
“Hãy tìm nhau!”
tiếng chim từ quy chân trời gọi bạn,
ba mươi hai năm sau,
mới ra tù,
tập leo núi,
trên đỉnh Tây Phong,
Hồ Chí Minh nhìn ra mênh mông
“trông về cố quốc chạnh lòng nhớ ai” [2]…
Lê Thị Huệ
theo nếp nhà, đạo hiếu
người học trò cũ và con dâu tương lai
nàng dẫn chị Thanh lặn lội tận bưng biền Đồng Tháp
tìm được mộ thân phụ Nguyễn Sinh Huy,
trong khói hương lặng buồn, gió bụi,
hai chị em khóc trước cảnh chia ly…
Nam Bắc cách vời
lênh đênh thời cuộc.
Báo đăng tin Nguyễn Ái Quốc đã chết trong tù [3]
Bông Huệ Trắng đau buồn, tuyệt vọng
“hãy tìm nhau!”
chỉ một người còn sống
Út Huệ thờ nguyện ước trong tiếng mõ cô đơn…
Riêng chiếc lược của mẹ Hoàng Thị Loan,
Nguyễn Tất Thành trao làm kỷ vật,
Út Huệ luôn cất giữ bên mình,
tin ngày gặp lại Văn Ba - người tình duy nhất
khi người thương đã mất
Lê Thị Huệ lặng lẽ nhìn chiếc lược linh thiêng
rồi đặt lên nơi tôn thờ bí mật
Bông Huệ Trắng nương nhờ cửa Phật
nước mắt thấm vào trong…
Sao Ông Trời không cho nàng biết Văn Ba còn sống?
sao cuộc đời không giúp Lê Thị Huệ gặp lại Nguyễn Tất Thành?
khi bạn bè gần xa mong vun đắp cho đời riêng lãnh tụ?!
khi dân tộc ta ao ước Bác Hồ có một gia đình?!
Ngày về Thủ đô
Hồ Chủ tịch tìm lại cố nhân mà không thể được
nguồn tin chính thức,
duy nhất,
Lê Thị Huệ của Người đã xuống tóc đi tu…
Bác Hồ không bao giờ nghĩ mình
là Thánh Thần Tiên Phật
Người luôn sống giản dị giữa đời thường,
Bác hy sinh đời riêng
dành tất cả cho Con người,
Đất nước,
Người ghìm lòng chịu nỗi đau ly biệt
trong cảnh non sông chia cắt hai miền
Lê Thị Huệ dấu biệt đời mình đề phòng bất trắc
và lòng kiêu hãnh
tránh miệng thế gian - núp bóng Cụ Hồ
Bác thương đồng bào miền Nam ruột thịt,
có cả người con gái cách xa
từ ngày tìm đường cứu nước,
Người đặt tay lên ngực:
“Miền Nam luôn trong trái tim tôi!”
Bông Huệ Trắng
chỉ dành hương cho người hẹn ước,
Út Huệ đặt bàn tay lên ngực,
nói với một nhà văn [4]
sau ngày giải phóng miền Nam
(và dặn không để người đời biết)
“Trong trái tim tôi chỉ có Nguyễn Tất Thành”.
Người Việt Nam đau khổ chia ly
hai mươi mốt năm ròng rã
nhưng đã bên nhau ngày thống nhất nước nhà
riêng Út Huệ - Văn Ba
gần sáu thập niên sống trong ly biệt
không một lần được gặp lại nhau…
Trong Di chúc,
Bác Hồ dặn dò thấu đáo
không phúng điếu linh đình,
không lăng tẩm, tốn ruộng đất của dân
chỉ hỏa táng Người,
chia ba phần tro cốt
một phần gửi đồng bào miền Nam
tận cõi lòng, Bác có dành cho Lê Thị Huệ…
Giá như Út Huệ tập kết ra Bắc
theo Hiệp định Gieneve
gíá như Bác Hồ
gặp lại Bông Huệ Trắng của đời mình
giá như Lê Thị Huệ có mặt
trong phút lâm chung của Chủ tịch Hồ Chí Minh…
Ôi! Giá như hai người không bao giờ xa cách
sống hạnh phúc bên nhau như những lứa đôi...
Ni sư chùa Thị Vãi
mất sau Hồ Chủ tịch mười một năm
Út Huệ dấu toàn bộ cuộc đời mình
khi còn sống
và cả lúc ra đi
Chưa ai biết nấm mồ Lê Thị Huệ ở đâu
mảnh trời xanh cũng trôi màu quạnh vắng
tìm được hương hồn Bông Huệ Trắng
là ước ao,
tâm niệm của đời …
Lắng trước đường khơi
nghe dội về tiếng sóng
từ lịch sử tình yêu
từ con tàu rời bến cảng
từ hạt đèn chợt mọc kiếp dương gian …
Tình thương của Lê Thị Huệ - Nguyễn Tất Thành
như ánh sáng trong veo
như niềm đau biển cả
ngân vọng đến mai sau
Lời hẹn ước nối chân trời, cách trở
“hãy tìm nhau !”…
Đông Hà, 10/2018
-------------------------------
[1] Lời Út Huệ khi tiễn Văn Ba - Nguyễn Tất Thành lên tàu
(Theo NV Sơn Tùng - GS Hoàng Chí Bảo dẫn).
[2] Câu kết của bài thơ cuối (số 135) do Bác Hồ tự dịch,
trong tập thơ “Nhật ký trong tù”.
[3] Báo Nhân đạo (Pháp) và các báo khác đăng tin
Nguyễn Ái Quốc chết trong nhà tù ở Hongkong (09/8/1932).
[4] Khi đã tin, Ni sư Lê Thị Huệ nói với nhà văn Sơn Tùng,
sau ngày giải phóng miền Nam (và giao kèo không để
người đời biết khi ni cô còn sống) - Theo GS Hoàng Chí Bảo.
Xương sườn bằng thép
Nóc hầm vòm Đờ Cát
hình những chiếc xương sườn bằng thép hằn lên -
tàn tích Sở chỉ huy Tập đoàn cứ điểm Điện Biên
Cái ngày oai phong Đại tá vào hầm
nghe nói lễ lược xập xình
rượu vang France chảy tràn tiệc đứng
Tướng Giáp - Tư lệnh Chiến dịch Điện Biên
thay “Đánh nhanh thắng nhanh”
bằng “Đánh chắc, thắng chắc”-
“quyết định khó khăn nhất
trong cuộc đời chỉ huy của mình”*
Bão dông dội xuống lính nhà nghề
vòng vây siết cổ họng Tập đoàn cứ điểm
Chỉ huy trưởng Đờ Cát được thăng cấp tướng
dây xích số phận buộc vào thế trận tối tăm
tiệc tùng gì không, chẳng rõ
quân liên hiệp Pháp chết đầy hầm
Chiều 7 - 5 - 1954
Cờ Quyết thắng phất cao trên nóc hầm Đờ Cát;
tân Thiếu tướng và bộ sậu đầu hàng
được phép chui ra khỏi sào huyệt
Những chiếc xương sườn bằng thép tại Điện Biên
của bại tướng Đờ Cát
của Tổng chỉ huy Na-va lừng danh
của chủ nghĩa thực dân đế quốc
cộm dưới chân du khách thập phương.
Đông Hà, 2014
*Trong Hồi ký của Đại tướng Võ Nguyên Giáp
Hoa ở bến Nhan Biều
Năm Bảy hai (1972),
“Mùa hè đỏ lửa” *
không còn một bông hoa ở bến Nhan Biều
Bom dội, bờ phù sa nghẹt thở
mặt sông cháy vỡ loang đêm đen,
quân băng qua Thành Cổ
Bầu trời hòa bình lên da non, mỏng gió
người thương binh trở lại bến Nhan Biều
giọt nước mắt mềm bông hoa dại
Bến thiêng liêng dâng đầy hoài niệm
Lễ thả hoa trầm lắng một dòng sông
thời gian ngưng lặng trước linh hồn
Nhìn dòng trôi nghĩ về phần mộ
những hàng bia ngời bóng nước triều dâng
Bến Nhan Biều mọc lên hoa bất tử...
1991 - 2017
Bầu trời màu nâu
Thời khốc liệt chiến tranh
có Bầu trời màu nâu trong lòng đất Vĩnh Linh
chạm vào mái tóc
Ngôi sao là ngọn đèn con học
vầng trăng - gương mặt của mẹ hiền từ
mẹ trực chiến trở về
cầm một nhành chiến thắng
Mẹ đãi mảnh bom bi lẫn vào hạt nắng
nhen ngọn lửa cơm chiều
khói bay lên Bầu trời màu nâu
những chòm mây của đất
bay về hướng mặt trời
Gió đem vào âm sắc tiếng cười
cha đem vào những cọng rau cháy sém
bát canh dịu lại ngày lửa đạn
phút êm đềm dưới Bầu trời màu nâu
Cuộc chiến đấu hôm sau
cha mẹ nhặt vào những mảnh hồn đồng đội
bầu trời gào lên sập tối
giữa căn hầm cháy đỏ nén hương…
Con lớn lên trong lòng đất yêu thương
nơi cao vời đức hy sinh và niềm tin chiến thắng
thế hệ con đang sống giữa cuộc đời xanh nắng
có tìm về Bầu trời màu nâu?...
1995-2018
Mảnh Sao Hỏa
Mảnh Sao Hỏa hiện ra từ năm Bảy hai (1972)
ám ảnh bên đường Trần Hưng Đạo
Gió hướng nào cũng qua đây
thổi bụi thời gian
chằng chịt sẹo vết thương thiên thạch
Mảnh Sao Hỏa cốt thép
tám mươi mốt ngày đêm*
dung nham Thành Cổ trào tuôn
thiêu quân giặc
Màn sương bay lên từ đáy sông
màu quân phục
nước mắt khóc đồng đội nhỏ xuống dòng đời...
thấm ướt nụ cười
ngôi sao cháy sáng
Thạch Hãn giang ôm bóng phố thanh bình
Hoa đăng tỏa lung linh
hương trầm thơm tìm mảnh hồn liệt sĩ
chìm khuất
nắng mưa…
Mảnh Sao Hỏa - Trường Bồ Đề xưa
còn đau trái đất.
2015
--------------------------------------------------
* Cuộc chiến đấu khốc liệt 81 ngày đêm, năm 1972
của quân dân ta tại Thành Cổ - Quảng Trị
Tình sông chảy xanh mây
Dòng sông lớn lên từ con suối nguồn
mắt trong xanh, tâm hồn cánh vỗ
Sông trải qua thác ghềnh, bão lũ
thời chia ly sông cuộn xé ngực đêm
sông mang theo hương đất dịu hiền
Về gặp biển - khát vọng đời sông
nhưng đâu phải nơi dừng chân dòng chảy
sông vẫn là mình trong rộng dài, vực xoáy
trong nhạt nhòa xa lạ cô đơn…
trong hiểm nguy răng Cá - mập - thuồng - luồng
Sông vươn xa tới độ mặn nồng
mà không ướp đời mình trong muối biển
vào đại dương sông vẫn tìm tri âm tri kỷ
lòng biển dâng đầy, sâu lắng, mênh mông
sông nhớ nguồn xa xanh thẳm trập trùng…
Sông vẫn tìm về nơi tận cùng của biển
bằng tất cả niềm khao khát mê say
tình sông bay lên chảy xanh mây…
2015 - 2018
Tôi và…
Lời cựu nữ dân quân tuyến lửa
Thời đạn bom, tôi và anh yêu nhau
không vội vàng nhưng tự mình chớp lấy
Một chút chạm tay khi xuống đồng gặt hái
một nụ hôn pháo thủ chưa kịp mê say
một niềm nhớ căng đầy
một nỗi lo chong mắt,
người đi chiến trường…
“Anh và em cùng bay qua cầu Hiền Lương
ngày nước nhà thống nhất”.
Tình yêu trao nhau
trắng trong, dại khờ như đất
đường ngắm tinh khôn
xuyên qua dày đặc khói bom
nã vào đầu giặc
lũ phản lực siêu thanh cháy gục
trận địa pháo phòng không đỏ bầm
khóc đồng đội ráo hoảnh hoàng hôn…
Một nửa đời tôi không trở lại
tôi trở về trong mắt ngọn đèn chong…
6/2013
Đi bộ trên cầu Hiền Lương
Trên cầu Hiền Lương,
tôi đặt từng bước chân…
Âm vang xưa chưa tắt
gặp trong ký ức chiếc Lẫy đàn của thi nhân châu Âu
Nhà văn Nguyễn Tuân đếm từng tấm ván ghép mặt cầu*
dấu chân dừng lại trước vạch sơn trắng rợn…
Mẹ vá Cờ Tổ quốc
trong dày đặc khét lẹt tiếng bom rơi,
tiếng súng vọng về từ phía Nam mặt trận,
tiếng pháo phòng không tan xác lũ giặc trời…
Ngày Hội thống nhất non sông
người về từ các miền gần, xa - bè bạn
đi bộ kín mặt cầu di tích Hiền Lương **
dòng sông trong xanh soi bóng thanh bình
nhịp điệu cuộc đời dâng trào, tuôn chảy
Trong đoàn người trầm tư đi bộ trên cầu
ai là những người đầu tiên ôm nhau khóc
trong niềm hạnh phúc ngày sum họp Bắc - Nam!…
Bóng xanh che mộ
Cây xanh trồng bên mộ
che mát những người con
hy sinh thời đánh giặc
Nghĩa trang liệt sĩ nắng mai
bóng cây mới nhú lan dài mặt đất
giữa trời nắng gắt
bóng xanh mở lòng che
Những ngôi mộ lắng nghe…
chiều dần tắt,
sẽ về
xanh ngắt
bình minh
Gốc bóng cây neo sâu lòng đất quê nhà
nơi cõi thiêng còn lưu nhịp sống
bóng xanh che dịu mát những linh hồn…
Nắng tầm xa
Trở về thăm miền đất Cửa Tùng
nơi ngày xưa, tôi gieo từng luống chữ
Thị trấn mới, cầu qua sông, rộng mở
nối những miền gió thở vườn xanh
sóng hân hoan nghe đất phố lên tầng
nơi lịch sử giao thoa, bầu trời trong biếc
Sóng dội về bến đò xưa khốc liệt
chở quân sang trong lửa táp - bão dông
mái chèo đẩy từng đêm lên phía trước
đồng đội về, chớp đỏ thấm bờ sông...
Trên đồi cao trận địa pháo phòng không
dưới đất thẳm khêu ngọn đèn tỏa sáng
hầm địa đạo chia nhau từng ngụm nắng
súng AK in dấu những tay người…
Tôi về đây trong dòng chảy cuộc đời
những con tàu vươn khơi làm cột mốc
dảy phố hồng nối vườn xanh ra lộc
nắng tầm xa trong mắt biển Cửa Tùng…
Cửa Tùng, 8/2018
Hòn sỏi
Anh - hòn sỏi nằm trong tay em
khi nắm nhẹ, một vòm che êm ái
đặt lên môi thơm hoài thơm mãi
dịu lại đời anh
Em đắm nhìn trên ngón tay mình
anh sắp rơi! Một ngày biển động
định ném anh bay vào khoảng trống
sao em lại không?
Ngồi một mình, em tung sỏi lên
bên bờ vắng, Mũi Si buồn lạnh thấm
em ngậm sỏi lưỡi truyền nồng ấm
đừng nuốt anh trôi...
Trận địa An Hòa năm tháng xa xôi
anh được moi lên bên mâm pháo
khi tỉnh lại trong vòng tay thấm máu
khẩu đội chỉ còn anh...
Anh - hòn sỏi lăn vào đời em
trái tim em nói lời âu yếm
em đẩy xe anh vào lòng phố biển
sỏi công viên lên hình hoa văn...
Lòng tôi đến Lý Sơn
Tôi đi chưa hết màn hình đảo Lý Sơn
con sóng xa chưa về được bến
chưa vỗ lên cát mịn lưu dấu người xưa giữ biển
chưa uống hồn giếng Vua - nước ngọt giữa trùng khơi…
Những bờ đá đắp cao chặn sóng bạc ngàn đời
người Lý Sơn chống chèo qua giông bão
mộ gió hình con thuyền không rời biển đảo
mắt vòng hoa ướt đẫm tiếc thương…
Cánh gió quê tôi bay ra Lý Sơn
mang theo trái tim đập nồng nàn nhịp triều đất nước
mang theo hành trang
người mẹ Hiền Lương khâu mảnh gió hồng
liền màu cờ Tổ quốc
biển đảo vời xa nối ruột máu đất liền
Vọng Hoàng Sa đau thắt quê hương
gửi Trường Sa niềm tin yêu tha thiết
ánh đỏ thời gian trong từng giọt biên cương…
chủ quyền thiêng liêng trong tim người Việt
lòng tôi đến Lý Sơn.
8/2014